روشهای تصفیه فاضلاب پیشرفته، به مجموعهای از تکنیکها و فناوریها اشاره دارد که برای حذف مواد آلاینده پیچیده و مقاوم به تصفیه در فرآیندهای اولیه و ثانویه استفاده میشوند. این روشها به خصوص برای تصفیه فاضلابهای صنعتی و شهری که شامل آلایندههای شیمیایی، میکروارگانیسمهای بیماریزا، مواد آلی و غیر آلی پیچیده هستند، به کار میروند. برخی از مهمترین روشهای تصفیه فاضلاب پیشرفته عبارتند از:
1. تصفیه با فرآیند غشایی (Membrane Filtration):
– این روش شامل استفاده از غشاهایی است که به عنوان فیلتر عمل میکنند و ذرات معلق و مولکولهای کوچک مانند ویروسها و باکتریها را جدا میکنند. از مهمترین فناوریهای غشایی میتوان به اولترافیلتراسیون (UF)، نانوفیلتراسیون (NF) و اسمز معکوس (RO) اشاره کرد.
2. فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته (Advanced Oxidation Processes – AOPs):
– این فرآیندها با استفاده از ترکیبات شیمیایی مانند اوزون، پراکسید هیدروژن یا رادیکالهای هیدروکسیل، مواد آلاینده آلی و غیرآلی را اکسید میکنند. این روش برای حذف آلایندههای آلی پیچیده و مقاوم مانند داروها، مواد آلی کلردار و ترکیبات فنلی کاربرد دارد.
3. جذب سطحی با کربن فعال (Activated Carbon Adsorption):
– در این روش، از کربن فعال برای جذب مواد آلاینده آلی و شیمیایی استفاده میشود. کربن فعال به دلیل سطح بزرگ و منافذ فراوان، توانایی بالایی در حذف آلایندههای خاص دارد.
4. فرآیند لجن فعال پیشرفته (Advanced Activated Sludge Process):
– این روش شامل تغییراتی در فرآیند لجن فعال است که برای بهبود حذف نیتروژن و فسفر، که بهطور مؤثری باعث کاهش بار آلایندهها در آب خروجی میشود، طراحی شده است.
5. انعقاد و لختهسازی (Coagulation and Flocculation):
– این روش شامل افزودن مواد شیمیایی برای ایجاد لختههای بزرگتر است که به راحتی از فاضلاب جدا میشوند. از این روش برای حذف ذرات معلق و مواد آلی استفاده میشود.
6. الکتروکواگولاسیون (Electrocoagulation):
– در این فرآیند، از جریان الکتریکی برای تشکیل ذرات منعقدکننده استفاده میشود که مواد معلق و آلایندهها را به صورت جامد جدا میکند.
این فناوریها معمولاً بسته به نوع فاضلاب و نوع آلایندههای موجود در آن، بهطور جداگانه یا ترکیبی استفاده میشوند تا بالاترین سطح تصفیه ممکن به دست آید.